Od 1 czerwca 2017 roku obowiązuje znowelizowany Kodeks postępowania administracyjnego. Celem jego zmiany jest zarówno poprawa pozycji przedsiębiorców oraz obywateli przy załatwianiu spraw urzędowych, jak i szybsze ich rozstrzyganie. Przede wszystkich nowe przepisy usprawniają i skracają procedurę administracyjną.    

 

Głównym celem zmian jest przyspieszenie postępowania administracyjnego, skrócenie czasu wydawania decyzji administracyjnych, zmniejszenie ilości spraw przekazywanych do ponownego rozpatrzenia oraz wprowadzenie bardziej partnerskich relacji pomiędzy urzędem a  obywatelem (przedsiębiorcą).

 

W większości jednak nowe przepisy dotyczą tych spraw, które wpływają do urzędów od dnia 1 czerwca 2017 r.  Sprawy, które się rozpoczęły przed tą datą są prowadzone na dotychczasowych zasadach.

Ponaglenia

Jedna z ważniejszych zmian dotyczy czasu trwania postępowania. W celu jego skrócenia wprowadzono tzw. ponaglenie. Dzięki czemu jeżeli Twoja sprawa nie została rozstrzygnięta w terminie (bezczynność) albo postępowanie jest prowadzone dłużej niż jest to niezbędne do załatwienia Twojej sprawy (przewlekłość) to możesz złożyć ponaglenie. Ponaglenie składa się do organu wyższego stopnia. Organ administracji ma również obowiązek wcześniejszego poinformowania Cię o możliwości złożenia takiego ponaglenia na wypadek przedłużającego się postępowania.

Informacja o braku warunków do wydania pozytywnej decyzji

Wprowadzony został obowiązek informowania strony o niespełnieniu przez nią warunków, które pozwalają urzędowi na wydanie decyzji pozytywnej, uwzględniającej Twoje żądania. Oznacza to, że najpierw otrzymasz informację, że urząd nie ma podstaw do wydania decyzji, na którą czekasz, a dopiero później decyzję odmowną. Celem takiego rozwiązania jest zmobilizowanie strony do uzupełnienia brakujących informacji lub dokumentów, na podstawie których urząd może zakończyć sprawę zgodnie z Twoją wolą.

Postępowanie uproszczone i milcząca zgoda

Wprowadzono szybszy tryb załatwiania spraw nieskomplikowanych tzw. postępowanie uproszczone. Maksymalny termin na załatwienie takich spraw wynosi 30 dni. Krótki termin postępowania jest możliwy, dzięki ograniczonemu postępowaniu dowodowemu. Z reguły są to sprawy, do załatwienia których wykorzystuje się formularze urzędowe. Dodatkowo wprowadzono instytucję milczącego załatwienia sprawy. Brak jakiegokolwiek pisma organu po upływie ustawowego terminu na załatwienie sprawy, oznacza załatwienie sprawy zgodnie z Twoją wolą.

Mediacje w postępowaniu administracyjnym

Do tej pory mediacja mogła być wykorzystywana tylko w postępowaniu przed sądem administracyjnym. Teraz nastąpiła zmiana i może być prowadzona także na etapie postępowania administracyjnego. Polega na polubownym załatwieniu sporu, również gdy stroną sporu jest urząd. Celem mediacji jest wyjaśnienie okoliczności faktycznych i prawnych danej sprawy, jak i przyjęcie ustaleń związanych z jej załatwieniem np. poprzez wydanie decyzji lub zawarcie ugody. Mediacja jest dobrowolna.

Prawomocne decyzje

Decyzje administracyjne, od których nie można się już odwołać do sądu są prawomocne. Do tej pory decyzje takie były ostateczne. Ta zmiana ma duże znaczenie praktyczne, gdyż ujednolica nazewnictwo co do aktów prawnych, od których nie można się już odwołać.

Rezygnacja z odwołania

Strona może zrezygnować ze środka odwoławczego od wydanej decyzji, w terminie przewidzianym na odwołanie. W dniu złożenia wniosku o rezygnacji z prawa do odwołania decyzja staje się ostateczna i prawomocna.

 

Od decyzji wydanej przez ministra albo samorządowe kolegium odwoławcze, zamiast składania wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, masz prawo od razu wnieść skargę na decyzję.

Szybka ścieżka - sprzeciw od decyzji

Jeżeli została wydana decyzja uchylająca wcześniejszą decyzję z równoczesnym przekazaniem jej do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji i uważasz, że jest to niewłaściwe to można od takiej decyzji od razu złożyć sprzeciw do sądu administracyjnego. Masz na to 14 dni od otrzymania decyzji. Sprzeciw składa się za pośrednictwem organu, który wydał taką decyzję (organ ten może uwzględnić Twój sprzeciw). Sąd będzie badał czy spełniono formalne warunki wydania tej decyzji (tzw. decyzji kasatoryjnej), a nie rozstrzygał całej sprawy. Rozwiązanie takie ma przeciwdziałać przewlekłości spraw, gdyż nie trzeba czekać na ponowne zakończenie postępowania w I instancji.

Doprecyzowanie zasad liczenia terminów

W znowelizowanym Kpa jednoznacznie określono sposób liczenia terminów określonych w latach oraz sytuacji, w której ostatni dzień terminu upływa w sobotę:

 

  • Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub w sobotę, to termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą.
  • W przypadku terminu wyrażonego w latach termin mija z upływem tego dnia w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było – w dniu, który poprzedzałby bezpośrednio ten dzień.

Niedające się usunąć wątpliwości faktyczne rozstrzygane na korzyść strony

Nowością jest zapis, że wątpliwości faktyczne muszą być rozstrzygnięte na korzyść strony. Pod warunkiem, że nie udało się usunąć ich po przeprowadzeniu wnikliwego i wszechstronnego postępowania wyjaśniającego, tj. po podjęciu wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy.

Obwieszczenie

Jeżeli w postępowaniu bierze udział więcej niż 20 stron, to jest taka możliwość, aby formą zawiadomienia o wydaniu decyzji administracyjnej było obwieszczenie. Ale strony muszą o takiej możliwości zostać wcześniej poinformowane w formie pisemnej.

Kary administracyjne

Wprowadzono nowe rozwiązania związane z wymierzaniem kar pieniężnych, które mają duże znaczenie m.in. dla małych i średnich przedsiębiorców. Wprowadzono zasady nakładania i wymierzania kar oraz możliwość udzielania ulg w ich wykonaniu np. odroczenie terminu wykonania kary, umorzenie kary, itp. Chodzi o to, aby wymierzane kary uwzględniały okoliczności danej sprawy i nie były nakładane automatycznie bez względu na przyczynę.

Najważniejsze zmiany w skrócie:

 

  • bezczynność organów lub przewlekłość postępowania będzie można zaskarżyć w przejrzystej procedurze, za pomocą ponaglenia,
  • wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy będzie opcjonalny – bez korzystania z niego będzie można złożyć skargę do sądu administracyjnego,
  • strona będzie mogła zażądać wydania przez organ II instancji decyzji rozstrzygającej sprawę zamiast tzw. decyzji kasatoryjnej, czyli przekazującej sprawę do ponownego rozpatrzenia,
  • decyzje kasatoryjne będzie można zaskarżyć do sądu administracyjnego w specjalnej, przyspieszonej procedurze,
  • decyzja będzie mogła stać się wcześniej prawomocna dzięki zrzeczeniu się odwołania, wprowadzono procedurę milczącego załatwienia sprawy (zgodnie z żądaniem strony) i postępowanie uproszczone, pozwoli to na ograniczenie formalizmu w prostych sprawach,
  • wprowadzenie mediacji w postępowaniu administracyjnym,
  • nowe zasady ogólne – gwarancje praw stron, w tym zwłaszcza zasady rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości na korzyść strony, pewności prawa, proporcjonalności, bezstronności czy równego traktowania stron,
  • obowiązek informowania o niespełnionych przesłankach pozwalających na wydanie decyzji pozytywnej, zanim wydana zostanie decyzja odmowna,
  • określenie sytuacji, w których organ może albo musi odstąpić od kary i poprzestać na pouczeniu,
  • wprowadzenie zasady, zgodnie z którą strona nie może być ukarana, gdy do naruszenia prawa doszło wskutek siły wyższej, uregulowanie terminów przedawnienia nakładania i egzekucji kar,
  • określenie zasad udzielania ulg w zapłacie kar.

Szczegółowe informacje na temat zmian w postępowaniu administracyjnym znajdziejsz w broszurze Ministerstwa Rozwoju.

 

Źródło: www.biznes.gov.pl

Data publikacji: 29.06.2017
Translate »